شیر چند راهه

شیر چند راهه که در نظام مهندسی با عنوان منیفولد از آنها یاد می شود، ترکیبی از چند شیر سوزنی و دیگر قطعات هستند و برای تنظیم فشار سیالات استفاده می شوند.
شیر چند راهه یا همان منیفولد یک جزء سیستم هیدرولیک است که یک یا چند شیر بلوک/ایزوله را به هم متصل می کند. دریچه های توپی، سوزنی، باند کوچک تداخل جریان‌ها و هواکش، نمونه هایی از شیرهای سیستم هیدرولیک هستند. عملکرد یک بلوک و باند کوچک تداخل امواج‌ها این است که از تماس سیالات از بالادست با اجزای پایین دست جلوگیری می کند. به این طریق، جداسازی جریان سیال داخل سیستم اتفاق می افتد.
از شیرهای چندراهه در کارخانه ها، نیروگاه ها، پالایشگاه ها، کارگاه‌هی تولیدی و برخی محیط‌های صنعتی دیگر استفاده می شود تا فشار سیالات مایع یا گاز داخلی یک سیستم را کاهش یا افزایش دهد. ملموس ترین محیط‌هایی که از شیر چند راهه استفاده می کنند، استخرها هستند.
ابعاد شیرهای چندراهه با توجه به سیستمی که در آن نصب می شوند و مقدار سیال عبوری، کوچک، متوسط و بزرگ است.
در ساختار داخلی برخی ابزارهای دقیق نیز از شیر چند راهه برای عملکرد بهتر استفاده می شود. در حالت کلی شیر چند راهه به مهندسین و اپراتورهای دستگاه‌ها کمک مطلوبی جهت کنترل مصرف و مدیریت یک ساختار صنعتی می کند.
در بازسازی و بهینه سازی ساختمان‌های قدیمی نباید از وجود تاسیسات نو و از جمله استفاده از شیرهای چند راهه چشم پوشی کرد. در ادامه مطلب به توضیحات بیشتر در راستای شناسایی شیر چند راهه می پردازیم.

طرز کار شیر چند راهه

شیرهای چند راهه در محل مخصوص کنترل جریان و فشار، در یک سیستم نصب می شوند، چند شیر سوزنی به یک مرکز اصلی متصل هستند که با تغییر وضعیت هر کدام می توان جریان عبوری از آن قسمت را کنترل کرد.
جریان عبوری، هرنوع سیالی که به صورت گاز یا مایع باشد را شامل می شود، چنان که در برخی سیستم ها این سیال می تواند روغن هم باشد.
اصطلاحاً، با بستن یا باز کردن یک شیر سوزنی و متوقف کردن شیر سوزنی دیگر، حجم یا فشار سیال ورودی کمتر می شود، همین طور ممکن است نوع جدیدی از سیال دیگری به ترکیب داخلی سیستم، با این عملکرد اضافه شود.

انواع شیر چند راهه

شیرهای چند راهه اقسام مختلفی دارند، در این قسمت متداول ترین انواع انها را نام برده و هریک را بررسی می کنیم.

 شیر سه راهه: از این مدل بیشتر برای کنترل و تنظیم فشار استفاده می شود. در ساختار این مدل، یک شیر تنظیم کننده و دو شیر مسدود کننده به کار برده شده اند.
دریچه های قطع، فرآیند را از ابزار اندازه گیری فشار تفاضلی جدا می کنند. شیر تنظیم کننده فشار، تنظیم بین سمت مثبت و منفی را قادر می سازد تا از فشار بیش از حد یک طرفه، در طول راه اندازی و بهره برداری جلوگیری شود.

شیر دو راهه: این شیرها به همراه ترانسمیترها نصب می شوند و به صورت یک راهه یا دوراهه استفاده می شوند، منیفولد یک راهه از یک شیر سوزنی تشکیل می شود و گیج فشار را از سیستم جدا می کند.

شیر پنج راهه: از این مدل شیر همراه ترانسمیترهای اختلاف فشار استفاده می شود، دو شیر مخصوص دیگر نیز جهت کنترل کیفیت و کم و زیاد کردن فشار در این منیفولد استفاده و نصب می شوند.
در واقع یک شیر مخصوص در هر طرف فشار به اپراتورها اجازه می دهد تا هواگیری هدفمند یک یا هر دو طرف فشار آرایش اندازه گیری را انجام دهند.

شیر چند راهه سختی گیر: این نوع شیرها با نام کله گاوی نیز یاد می شوند و در تاسیسات گسترده به کار برده می شوند. وظیفه آنها کنترل مقادیر بالای جریان‌های ورودی است.

شیر شش حالته یا فیلتر شکنی: این نوع شیرها مخصوص نصب در استخر هستند.
اکسسوری های به کار رفته در یک شیر چند راهه می توانند آداپتور های لوله مفصلی، فلنج کلیه، اتصالات فشاری، اتصالات فلنج به تراکم و آداپتورهای گیج چرخشی باشند.

عوامل موثر بر قیمت گذاری منیفولدها