ترانسمیتر دما

ترانسمیتر دما دستگاهی الکترونیکی است که دما محیط را اندازه میگیرد و داده های ورودی را به داده های الکترونیکی برای نمایش دادن تبدیل میکند و بر آنها نظارت نیز می‌کند. این ترانسمیتر ها از حسگر هایی تشکیل شده اند که با اندازه گیری ولتاژ در پایانه های خود, مقاومت الکتریکی ایجاد می‌کنند. افزایش این مقاومت افزایش دما را به همراه خواهد داشت.
در ادامه با نحوه کار و انواع ترانسمیتر های دما بیشتر آشنا می‌شوید.

کاربرد ترانسمیتر دما

ترانسمیتر دما کاربرد بسیاری در وسایل گوناگون دارد. مثلا درخانه ها در بسیاری از لوازم الکتریکی خانگی از جمله یخچال ها و فریزر ها برای تنظیم و حفظ دمای سرد و در اجاق ها… به کار می‌روند همچنین ترانسمیتر های دما در معدن و حفاری, تولید و توزیع انرژی, آزمایشگاه ها و کاربرد های پزشکی و نظارت بر فرآیند های صنعتی کاربرد دارند.

انواع ترانسمیتر دما

ترانسمیتر دما جزو یکی از تجهیزات اندازه گیری دما می باشد که مانند خیلی وسایل دیگر انواع متفاوتی دارد که با توجه به آنها و کاربرد هایشان آن هارا انتخاب می‌کنند.

ترانسمیتر دمای تماسی: تعداد کثیری از ترانسمیتر ها از نوع تماسی هستند یعنی این ترانسمیتر های دما با تماس مستقیم درجه حرارت ماده مورد نظر را اندازه گیری می‌کنند. این ترانسمیتر های دما برای شناسایی جامدات, مایع ها و گاز ها کاربردی هستند.

ترانسمیتر دمای غیرتماسی: از نامشان مشخص است که این نوع از ترانسمیتر های دما با اجسام تماس ندارند. آنها از طریق تابش هایی که از اجسام ساطع می‌شود گرما را اندازه گیری می‌کنند.

ترانسمیتر های ذکر شده نیز به موارد زیر تقسیم می‌شوند:

•  ترموستات
•  ترمیستور
•  ردیاب های دمایی مقاومتی(RTD)

ترموستات چیست؟

این دستگاه می‌تواند محدوده ای مشخص برای دمای جسمی تعیین کند و دمای آنرا در محدوده نگه دارد. این عمل را به وسیله کنترل شارش انرژی گرمایی انجام می‌دهد. ترموستاتها در خودرو ها و لوازم خانگی کاربرد دارند. ترموستات ها در دو نوع دیجیتالی و آنالوگ تولید می‌شوند. با پیشرفت تکنولوژِی این روز ها کاربرد ترموستات برای کنترل دمای منازل مسکونی و ادارات است به این شکل که دمای مطلوب را از فرد دریافت می‌کند (همانطور که گفته شد محدوده ای مشخص برایشان تعیین می‌شود) و با دمای محیط مقایسه کرده سپس با توجه به اختلاف دما سیستم های سرمایشی یا گرمایشی را تنظیم و کنترل می‌کند.

ترمیستور چیست؟

این ترانسمیتر حساس به دما است. کارکرد آن به این شکل است که با تغییر دما مقاومت آن نیز تغییر می‌کند و به این شکل تغییرات دما را گذارش می‌کند. ترمیستور ها نیز انواعی دارند و به دو دسته با ضریب دمایی منفی و مثبت تقسیم می‌شوند. البته ترمیستور با ضریب دمایی مثبت خودش به دو دسته دیگر به شرح زیر تقسیم می‌شود:

سیلیستور:این دسته از سیلیسیم ناخالص ساخته می‌شود, و مقاومت آن با افزایش دما افزایش میابد.

تعویضی:این دسته تا دمای مشخصی ضریب دمایی منفی و سپس در مدوده دمایی مشخصی تغییر قابل به ذکری می‌کند و همین تغییر ناگهانی آن است که بسیار در دماپا ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ردیاب های دمایی مقاومتی(RTD)

این ترانسمیتر های دما درکنار مقاومت با سیم های مسی عایق بندی میشوند. تعداد سیم ها متنوع هست اما معمولا تعدادشان 2 است. با این حال این مقاومت است که سنجش دما را در سنسور RTD برعهده دارد. این ترانسمیتر ها اغلب پلاتینی هستند و دارای دامنه گسترده ای هستند و می‌توان گفت بین دما و مقاومت یک رابطه خطی ایجاد می‌کنند. RTD با افزایش دمای فلز به کار رفته در آن, مقاومتش نیز افزایش میابد. و با استفاده از آن دما را اندازه گیری می‌کند.

مزایای RTD: دقت بالا, عمر مفید زیاد, مقاومت فیزیکی مناسیب و دامنه دمایی بالا.

ترموکوپل چیست و چه کاربردی دارد؟

ترموکوپل یک ترانسمیتر دمایی است که از دو سیم فلزی ناهمسان تشکیل شده است که از یک سمت متصل به یکدیگر هستند و در سمت دیگر هردو به دماسنج متصل هستند. در صورت استفاده درست این سنسور ها می‌توانند دما های بسیار بسیار گسترده ای را اندازه گیری کنند. فلزات به کار رفته در ترموکوپل به عنوان مثال می‌توانند مس و کنستانتان باشند. این دو باهم از سمت متصل جوش داده می‌شوند. ترموکوپل ها کاربرد های متنوعی در صنعت و در تاسیسات و حتی در وسایل معمولی تر دارند.

انواع ترموکوپل

ترموکوپل هارا با حروف الف بای انگلیسی تقسیم بندی می‌کنند که چند مورد از آنها را برایتان می آوریم.

ترموکوپل تیپ T:این ترموکوپل از فلز مس و فلز کنستانتان تشکیل می‌شود و محدوده کاری آن بین -250 تا 400 درجه سلسیوس می‌باشد. این ترموکوپل در دما های پایین کارکرد بیشتری دارد و در مکان های مرطوب مقاومت خوبی دارد. کاربرد این ترموکوپل های در صنعت بیشتر به چشم می‌خورد و قیمت نسبتا ارزانی دارند.

ترموکوپل تیپ J: در طراحی این ترانسمیتر ها از فلز آهن و از کانستنتان استفاده می‌شود و محدوده کاری بین -180 تا 800 درجه سلسیوس دارد. از این ترموکوپل ها در صنعت ریخته گری پلاستیک استفاده می‌شود.

ترموکوپل تیپ N: در این ترانسمیتر دما از نیکروسیل و نیسیل استفاده می‌شود و محدوده ای بین -270 تا 1300 دارد. از این ترموکوپل در دما های بالا استفاده می‌شود.

ترموکوپل تیپ B: این ترانسمیتر دما را با پلاتین و رادیوم می‌سازند و محدوده دمای بین 0 تا 1750 درجه سلسیوس دارد. از این ترموکوپل ها در دمای بالا در صنعت شیشه و فولاد استفاده می‌شود.